AURKEZPENA
2024. urteari Die Entführung aus dem Serail (Bahiketa harenean) obrak emango dio hasiera, Mozartek osatutako lehen opera alemaniarrak, hain zuzen ere, azkenengo alditik 29 urteren ondoren ABAO Bilbao Operaren denboraldira itzulita.
Mozarten gaztaroko opera, konpositorearen beraren bizipenetan oinarritua, bere sinesmen eta beldurretan, Bahiketa harenean obrak Mozarten erromantizismo espirituala eta bai maitasun adeitsuarekiko bai emakume maitearekiko zuen ikuskera jasoa erakusten ditu.
Obra hau “turkiar” generokoa da, misterioz, sentsualitatez eta sedukzioz betea, eta gai errepikakor bati heltzen dio: dontzeilaren fideltasun suntsiezina, maitea urrun duenean. Obra hunkigarri baino hunkigarriagoa da, ez bakarrik Mozarten lehen Singspiel osoa delako, baita lehen notatik bertatik biltzen duten alaitasun, arnas eta espirituagatik ere.
Endredozko opera da, beharrezko elementu exotiko guztiak dituena: haren bat, dontzeila gatibuak urruneko maitaleek erreskatatzeko zain, sultan bat, morroiak eta egoera nahasgarri asko.
Protagonisten artean, Jessica Pratten itzulera irrikatua Konstanzeren rolean, paregabeko ahots-ezaugarriak dituen sopranoa behar duen horretan, eta Moisés Marín Belmonte maitale arranditsuaren azalean. Laukotea Leonor Bonillak eta Mikeldi Atxalandabasok osatuko dute, lehenak Blonde dontzeila eta bigarrenak Pedrillo morroi leiala antzeztuz.
Orkestraren podiumean, Euskadiko Orkestra zuzenduz, Lucía Marín musika-zuzendariak debuta egingo du ABAOn, partitura liluragarri eta koloretsua jotzeko, emozioz, dinamismoz eta Mozarten ohiko bizitasun poetikoz betea.
ABAO Bilbao Operaren produkzio berri hau Mariano Baudinek sortu du, era berean debuta egingo duenak. Otomandar Inperioko esparruetan eta giroetan oinarritutako proposamenak sentipen eta emozio ugari eskainiko dizkigu bata bestearen atzetik, xehetasunez zaindutako erritmoan eta jantzi dotore bezain exotikoekin bilduta.
FITXA ARTISTIKOA
ANTZEZLEAK
- Belmonte
- Konstanze
- Blonde
- Pedrillo
- Osmin
- Selim Bassa
TALDE ARTISTIKOA
- Director Musical
- Director De Escena
- Escenografía
- Vestuario
- Iluminación
- Director Del Coro
- Orquesta
- Producción
MULTIMEDIA
Rapto
PUBLICACIONES
DOSIER
AUDIO
SINOPSIA
Konstanze dama espainiar gaztea, haren neskame ingeles Blonde eta lehenengoaren senargaiaren morroi Pedrillo piratek preso hartu eta ondoren esklabo gisa saldu zituzten. Selim pashak erosi zituen, espainiar jatorriko musulmana bera, bere antzinako fedeari uko eginda islamismora bihurtu dena eta Turkian dirutza egin duena. Konstanzerekin maiteminduta, hura da bere emakumerik gogokoena. Hiru presoak "gatibutasun adeitsuan" dituzte pashak itsaso ondoan duen jauregian. Konstanzeren senargai Belmontek, bere morroi Pedrillok ezkutuan bidali ahal izan dizkion gutunak irakurrita, haren jarraibideak bete ditu Espainiatik jauregira nabigatuz iristeko eta gatibuak askatzeko.
Lehen ekitaldiaren hasieran, Belmonte Turkiara iritsi berritan, kezkaz begiratzen die bere emaztegaia preso dagoen jauregiko harresiei. Bestalde, Osmin, jauregiko zaindaria, maitasunaz eta maitearen fideltasuna bermatzeko moduaz hausnartzen ari da, beharrezkoa bada indarra erabil daitekeela pentsatuz. Belmonteren jakin-minak eta Pedrillori (jauregian lorezain dabil) buruzko galdera ugariek Osminen susmoak piztuko dituzte. Gainera, bere nagusi Selimek lorezainarekin duen jokabide bihozberak morroiari hamaika tortura eragiteko gogoa sortuko dio. Belmontek eta Pedrillok biltzea lortuko dute, baina morroia haiek erreskatatzeko asmoaren zailtasunak azaltzen ari zaion bitartean, Belmonteren kezka nagusia da emaztegaia gatibu egon bitartean fidela izan ote zaion.
Gizona gero eta urduriago eta kezkatuago dago, batez ere Selim eta Konstanze itsasoan zehar gozamenezko bidaia egin ondoren lehorreratutakoan. Selimek, oraindik ere Konstanze errespetatu arren, bere maitalea izateko eskatzen dio behin eta berriz, baina hark kanta goibel bat abestuko du bere senargaia gogoan, indarrez aldendu behar izan baita harengandik, eta aitorpen horrek are gehiago sutuko ditu pasharen sentimenduak; hala, beste egun bateko epea emango dio dama gazteari iritziz aldatzeko. Pedrillok, jakinaren gainean Selimek arkitekturarekiko interes handia duela, bere nagusia jauregian sartzea lortuko du, bertan lan bila dabilen arkitektoaren plantak eginez. Pashak geratzera eta geroago berarekin hitz egitera gonbidatuko du. Osmin agertu eta, tinkotasunez, gizon biei bidea eragozten saiatuko da, baina haiek bultza egingo diote eta jauregian sartuko dira.
Bigarren ekitaldian, Osmin eta Blonde eztabaidan ari dira, emakumeak bera maitatzea nahi duelako gizonak. Neskameak samurtasunak eta askatasunak bakarrik sor dezaketela maitasuna esan arren, gizonak indarraren erabilera defendatzen du. Ika-mika gero eta sutsuagoan, Osmin zeharo suminduko da Blonderen indarra egiaztatuta, ez baitio mehatxu eta erronka egiteari uzten. Bitartean, Konstanze negarrez ari da, bere iraganeko zoriona gogoan, pashak ezarritako epemuga betetzear dela. Irmoki, bere maiteari traizio egin baino nahiago duela hil dio, Selimek, nahasturik, askotariko torturekin mehatxatu arren.
Pedrillo Belmonteren ihes egiteko asmoen eta berak Osminen zaintza saihesteko pentsatu duen estrategiaren berri ematen ari zaio Blonderi: Mahomaren jarraitzailea Bakoren omenez edateko konbentzitu beharko du, berak aldez aurretik somnifero batekin nahasitako ardoa edan dezan, hain zuzen ere. Lortu ere lortuko du. Belmontek, ihesaren amaiera zoriontsua izango dela hitzeman arren, Konstanze agian pasharekin maitemindu dela darabil etengabe buruan; Pedrillo, berriz, Osminek ez ote duen Blonde berarekin egotera behartu gogoetatzen dabil. Emakume biak haserretu egingo zaizkie desleialtasun-susmoengatik, baina gizonek barkamena eskatu ostean poza eta bakea nagusituko dira berriz bikoteen artean.
Hirugarren ekitaldia gauerdian hasiko da. Dena prest dago ihes egiteko, eta Belmonte maitasunaren botereaz hausnartzen ari da. Pedrillok serenata bat abestu behar du, emakumeei kostaldea hutsik dagoela jakinarazteko. Alabaina, kantuak Osmin esnatuko du, Konstanzek bere leihoan behera egin eta Belmoterekin batera kairantz jo eta gero. Zaindariek pasharen aurrera eramango dituzte lau iheslariak; Osmin, ostera, berehala hartuko duen mendekuaz gozatzen ari da.
Konstanzek eta Belmontek elkarrekiko errukia eskatuko diote Selimi, emakumearen eskergabetasunagatik minduta dagoenari. Belmonte Lostados familia noblekoa izatea aske geratzeko erabiltzen saiatuko da, baina hara non bere aita, Orango gobernadore militarra, Selimen etsairik handiena den, pasharen beraren esanetan hark behartu zuelako bere herrialdetik erbesteratzera. Ustekabeko baieztapen horrek lur jota utziko du Belmonte, orain bera baita lau gatibuen heriotza gupidagabearen erruduna. Bizitzaren amaieraren zain daudela, Konstanze eta Belmonte elkar kontsolatzen ari dira. Baina Selim, bere epaia ematean, bidezko eta eskuzabal agertuko da, ez duelako bere etsaiaren jokabide gaiztoa errepikatu nahi. Jarraian Selimen zintzotasuna goresteko kantatuko diren hitzetan, Osminen sumina eta amorrua baino ez datoz bat. Amaitzeko, janizarien koruak pasharen loria eta gizatasuna aldarrikatuko ditu.